Sağlığınızı Tehdit Eden 5 Popüler Diyet!

Kilo ver­mek isterken sağlığınız­dan olmayın! Kemik erimesin­den kalp damar tıkan­ması­na, diş çürük­lerinden poli­plere…

İsted­iğimiz kilo­ya ulaş­mak için genel geçer diyet lis­teleri­ni uygu­la­mak, popüler diyet­lerin peşin­den git­mek hep revaç­tay­dı. Dukan diyeti ile başlayan popüler beslen­me yak­laşım­ları, keto­jenik ve Taş Devri diyet­leri, detoks ve gluten­siz beslen­me ile devam ediy­or. Öte yan­dan, pan­de­mi nedeniyle evlerde, hareket­ten iyice uza­kl bir yaşam tarzı­na mahkum olmak da kilo almamıza neden olun­ca, inter­net­ten diyet ara­ma alışkan­lığını da beraberinde getiriy­or. Kiminde kar­bon­hidrat­tan kiminde yağ­dan ya da ekmek­ten uzak duru­lan bu diyetler aslın­da kilo verme hede­fiyle çıkılan yol­da bizi sağlığımız­dan ede­bile­cek yan etk­ilere de sahip. Acıba­dem Altunizade Has­tane­si Beslen­me ve Diyet Uzmanı Deniz Nadide Can, son dönem­lerde öne çıkan beş diyeti değer­lendirirken “Diyeti, hızlı kilo kay­bı için kısa yol değil, kalıcı sağlık­lı beslen­me mod­eli olarak görmek gerekiy­or. Sağlığımızı boz­madan kilo­muzu yönetmede başarılı olmak için kaliteli uyu­malı, stre­si azalt­malı ve sağlık­lı beslen­me alışkan­lık­ları ile düzen­li fizik­sel aktiviteyi hay­atımıza sok­malıyız” diy­or. Bil­im­sel ver­i­lerin de bu popüler diyet­leri destek­lemediği­ni kayd­e­den Deniz Nadide Can, “Dukan, Taş Devri, keto­jenik, gluten­siz diyetler ile detoks” hakkın­da önem­li uyarılar­da bulunuy­or.

Dukan Diyeti: Polip Riskini Artırıyor

Fran­sız Tıp Dok­toru Pierre Dukan tarafın­dan ortaya atılan Dukan diyeti, dört aşa­madan oluşuy­or. İlk iki aşa­ma­da kilo verme, son­ra­ki aşa­malar­da da geli­nen kilo­yu koru­ma amaçlanıy­or. Kilo verdirme iddi­ası son derece cazip görünse de çok mik­tar­da hay­vansal pro­tein içeren, özel­lik­le başlangıç aşa­masın­da nişas­ta açısın­dan hayli kısıt­layıcı olan Dukan diyetinin yan etk­i­leri sağlığı tehlik­eye ata­cak kadar cid­di ola­biliy­or. Kabı­zlığın başlı­ca yan etk­il­er­den biri olduğu­na işaret eden Beslen­me ve Diyet Uzmanı Deniz Nadide Can, şöyle devam ediy­or: “Dukan diyetinin, bağır­sak sağlığını boz­duğu için ileride bağır­sak kanser­ine yol aça­bile­cek poli­p­lerin oluş­ma riski­ni artıra­bile­ceği gös­ter­il­di. Ayrı­ca bu diyet antiok­si­dan ve fitokimyasal mad­del­er gibi vücu­da yarar­lı bileşik­lerin yanı sıra vücud­u­muz için gerek­li olan vit­a­min ve min­er­al­lerin tamamını kap­samadığı için bağışık­lık sis­tem­i­ni zayıflatıp hastalık­lara yakalan­ma riski­ni artıra­biliy­or. Yük­sek pro­tein içerdiği için böbrek hastalık­ları­na da neden ola­biliy­or.”

Ketojenik Diyet: Kalp Damarlarını Tıkayabilir

Kar­bon­hidrat alımını büyük ölçüde azalt­mayı ve daha çok yağ tüket­meyi içeren keto­jenik diyet, son dönem­lerde sık­lık­la bahsedilen bir kilo verme yön­te­mi olarak öne çıkıy­or. Bil­im­sel çalış­maların keto­jenik beslen­menin çocuk­lar­da epilep­siyi kon­trol etm­eye yardım­cı olduğunu kanıt­ladığını, ancak aynı duru­mun sağlık­lı yetişkin­ler için geçer­li olmadığını kayd­e­den Deniz Nadide Can, bu diyetin yan etk­i­ler­ine dikkat çekiy­or. Besin­lerde kısıt­la­maya gidildiği için keto­jenik diyette vücut­ta vit­a­min ve min­er­al eksik­liği mey­dana geldiği­ni söyleyen Deniz Nadide Can, “Bu  da bağışık­lık sis­tem­i­nin zayıfla­ması­na ve hastalık­lara karşı korun­masız hale gelmem­ize neden oluy­or. Ayrı­ca lif içeren gıdalar bu diyette yasak olduğu için cid­di bağır­sak prob­lem­leri de görülebiliy­or. Keto­jenik diyet, yük­sek yağlı bir diyet olduğu için LDL (kötü koles­terol) yük­se­lebiliy­or ve bu da kalp damar­larının tıkan­ması­na yol aça­biliy­or” diye uyarıy­or.

Taş Devri Diyeti: Kemikleri Eritebilir, Dişleri Çürütebilir

Adın­dan da anlaşıla­cağı gibi Taş Devri diyeti, insanoğlu­nun yüzbin­lerce yıl önce­ki beslen­me düze­nine atıf­ta bulu­nan, süt ürün­leri ve tahıl tüke­ti­mi­ni öner­meyen bir yön­tem. Bu diyette yer alan kuyruk yağı, iç yağı ve tereyağ gibi doy­muş yağların tüke­ti­minin destek­len­mesi­ni yan­lış bulan Beslen­me ve Diyet Uzmanı Deniz Nadide Can, “Kalp-damar hastalık­larının oluşu­mun­da büyük etkiye sahip olan bu besin­lerin özel­lik­le günümüzün hareket­siz toplum­ları­na öner­ilme­si hiç uygun değil” diy­or. Süt ve süt ürün­lerinin tüketilmemesinin kalsiyum eksik­liğine yol aça­cağı­na dikkat çeken Deniz Nadide Can, bu duru­mun da uzun vad­ede diş çürük­ler­ine ve kemik erime­sine neden ola­bile­ceği­ni belir­tiy­or. Ayrı­ca tahıl ürün­lerinin tüketilmeme­si de özel­lik­le B grubu vit­a­min­lerin yeter­si­zliğine ve posa eksik­liğine sebe­biyet vere­biliy­or.

Detoks: Vücudunuzu Susuz Bırakabilir

Vücut­ta­ki tok­sik mad­deleri uza­k­laştır­mak amacıy­la bel­li bir süre katı gıda tüket­meme, bunun yer­ine metab­o­liz­mayı hız­landıra­cak besin­lerin sıvı halde alın­ması teme­line dayanan detoks, son yıl­ların en gözde kilo verme ve koru­ma yön­te­mi olarak görülüy­or. Ancak bu pro­gram­lar, dehidrasy­on (vücud­un aşırı sıvı kay­betmesi nedeniyle susuz kalması) ve elek­trolit den­ge­si­zliğine yol aça­cak kadar şid­detli ishale neden ola­bile­cek lak­satif (bağır­sak hareke­ti­ni artıran mad­del­er) içere­biliy­or. Deniz Nadide Can, ıspanak, pan­car gibi yük­sek oksalat içeren mad­delerin de cid­di böbrek rahat­sı­zlık­ları­na neden ola­bile­ceği uyarısın­da bulunuy­or.

Glutensiz Diyet: Kalp-damar Hastalıkları Riskini Artırıyor

Buğ­day, arpa ve çav­dar tanelerinde bulu­nan bir pro­tein türü olan gluten, özel­lik­le Çölyak hasta­ları ve bu pro­teine duyarlı kişil­er için cid­di sağlık sorun­ları­na yol aça­biliy­or. Ancak Çölyak has­tası olmayan­lar ve gluten aler­jisi bulun­mayan­lar da sağlık­lı beslen­me adı­na glu­ten­den uzak dura­biliy­or. “Glutene duyarlı değils­eniz gluten­siz yiye­cek­ler sizin için daha sağlık­lı değildir” diyen Deniz Nadide Can, şun­ları söylüy­or: “Çok katı gluten­siz diyet uygu­ladığınız­da, ihtiy­acınız olan vit­a­min, lif ve min­er­al­leri ala­maya­bilirsiniz. Bu diyet lif içer­iği düşük olduğu için bağır­sak sorun­ları­na sebep ola­biliy­or. Ayrı­ca uzun süre gluten­siz besle­nen­lerin kardiy­ovasküler ve metabo­lik sendrom riskinin art­tığı görülüy­or. Gluten­siz ekmeğin nor­mal ekmeğe göre 2 kat fazla yağ içerdiği ve gluten­siz makar­nanın nor­mal makar­naya göre daha fazla sodyum ve kar­bon­hidrat içerdiği biliniy­or.”